Chữ Nôm: 大佛頂首楞嚴經敍 Bài Tựa Kinh Thủ Lăng Nghiêm

Update: July 7, 2016

[01]大佛頂首楞嚴經敍

　 Trong ngoặc vuông [ ] là số trang bản scanned

首楞嚴經者，諸佛之慧命，眾生之達道，教綱之宏綱，禪門之要關也。世尊成道以來，五時設化，無非為一大事因緣。求其總攝化機，直指心體，發宣真勝義性，簡定真實圓通。使人轉物衕如來，彈指超無學者，無尚楞嚴矣。釋其名，則一切事究竟堅固，即所謂徹法底源，無動無[02]壞。而如來密因，菩薩萬行，靡不資始乎此，而歸極乎此耳。考其所詮，則談圓理，以明真性；開圓行，以示真修。其性也，體用雙彰；其修也，因果一契。原始要終，了義之說也。良由諸修行人，背真向妄，不成無上菩提。或愛念小乘，得少為足；或欲漏不除，畜聞成過。故阿難以多聞邪染為緣，浚發大教。而世尊首告之曰：一[03]切眾生，生死相續，皆由不知常住真心，性凈明體，用諸妄想，此想不真，故有輪轉。又曰：有三摩提，名大佛頂首楞嚴王，具足萬行，十方如來，一門超出秒莊嚴路。斯一經理，行之大本也與。由是破七處攀緣，別二種根本，因見顯心，因心顯見，雖心見互顯，而正顯在心，如以盲人矚暗，喻見非眼；屈指飛光，驗見不動。印[04]觀河之非變，比垂手之無遺。辨於八還，擇於諸物，非舒非縮，無是無非。時悟凈圓真心，妄為色空，及聞見耳。即悟妄為，尚疑混濫。故又破自然因緣，示見見之非見，合別業衕分，指見妄之所生。且以一人例多人，以一國例諸國，總顯器界根身，衕一妄耳。自淺而深，自狹而廣，雖多方顯妄，而所顯為真。故又舉陰入處[05]界，廣及七大，融會入於如來藏性。使悟物我衕根，是非一體，妄無自性，全體即真。凡十界依正之相，皆循業發現而已。即悟即真，尚迷循發。故又答山河大地之難，深窮生起之由。譬虛空，不拒諸相發揮。顯真妙覺明，圓照法界。一多互應，小大相容。即體即用，非俗非真。至於離即離非，是即非即，則藏心妙性，不涉名[06]言矣。復引照鏡狂走，喻妄無因，結責多聞，勸修無漏。通而言之，皆圓理也。理解雖圓，非行莫證。故又明二決定義。初審因地發心，伏斷無明，為修行之要。次審煩惱根本，意擇圓根，為發行之由。於是定六根優劣，令一門深入。擊鍾驗常，綰巾示結。陳二十五聖所證法門，敕選耳根，為初心方便。而又教以攝心軌則，安[07]立道場。遂聞四重律儀，頂光神咒。通而言之，皆圓行也。乃至由三增進，成就五十五位真菩提路。雖談證位，未盡行因。下而戒業習於七趣情想，防禪定於五陰摩邪，無非行門之事。必期於圓滿菩提，歸無所得，始得名為究竟堅固之證也。然則依究竟堅固之理，立究竟堅固之行；修究竟堅固之行，證究竟堅固之理。[08]楞嚴教旨，大抵如是。是知教行理三，悉號楞嚴；了義之說，莫此加矣。科經者，合理行為正宗。離正宗為五分。一見道，二修道，三證果，四結經，五助道。謂見道而後修道，修道而後證果，此常途之序固爾。究論上根修證，如發明藏性之後，謂不歷僧祇獲法身；請入華屋之前，謂疑惑銷除。心悟實相之類，又豈局於常哉。[09]大哉教乎！夫欲發真歸元，明心見性者，於此宜盡心焉。
時
至正二年壬午佛成道日
廬陵沙門惟則述於姑蘇城中之師子林。

PHIÊN ÂM

[01] Đại Phật Đính Thủ Lăng Nghiêm Kinh Tự
　 Trong ngoặc vuông [ ] là số trang bản scanned

Thủ Lăng Nghiêm Kinh giả, chư Phật chi tuệ mệnh,  chúng sanh chi đạt đạo,
giáo cương chi hoành cương, thiện môn chi yếu quan dã. Thế Tôn thành đạo dĩ lai,
ngũ thì thiết hóa,  vô phi vi nhất đại sự nhân duyên.  Cầu kì tổng nhiếp hóa cơ,
trực chỉ tâm thể, phát tuyên chân thắng nghĩa tính, giản định chân thật viên thông.  Sử nhân chuyển vật đồng Như Lai,  đạn chỉ siêu vô học giả,  vô thượng
Lăng Nghiêm hĩ.  thích kì danh, tắc nhất thiết sự cứu cánh kiên cố,  tức sở vị triệt

pháp để nguyên,  vô động vô [02] hoại. nhi Như Lai mật nhân,  bồ tát vạn hạnh,  mĩ
bất tư thủy hồ thử, nhi quy cực hồ thử nhĩ. khảo kì sở thuyên,  tắc đàm viên lí,
dĩ minh chân tính; khai viên hành,  dĩ kì chân tu.  Kì tính dã,  thể dụng song chương; kì tu dã,  nhân quả nhất khế.  nguyên thủy yếu chung,  liễu nghĩa chi
thuyết dã.  Lương do chư tu hành nhân,  bối chân hướng vọng, bất thành

vô thượng bồ đề. Hoặc ái niệm tiểu thừa, đắc thiểu vi túc; hoặc dục lậu bất trừ,
súc văn thành quá. Cố A Nan dĩ đa văn tà nhiễm vi duyên, tuấn phát đại giáo.

Nhi Thế Tôn thủ cáo chi viết; nhất [03] thiết chúng sanh, sanh tử tương tục, giai
do bất tri thường trụ chân tâm, tính tịnh minh thể, dụng chư vọng tưởng,  thử
tưởng bất chân, cố hữu luân chuyển. hựu viết; hữu tam ma đề, danh Đại Phật Đính
Thủ Lăng Nghiêm Vương, cụ túc vạn hạnh, thập phương Như Lai, nhất môn siêu xuất miểu trang nghiêm lộ. Tư nhất kinh lí, hành chi đại bổn dã dữ. Do
thị phá thất xử phàn duyên, biệt nhị chủng căn bổn, nhân kiến hiểntâm, nhân tâm hiển kiến,  tuy tâm kiến hỗ hiển, nhi chánh hiển tại tâm, như dĩ manh nhân
chú cám, dụ kiến phi nhãn; khuất chỉ phi quang,  nghiệm kiến bất động. Ấn
[04] quan hà chi phi biến, bỉ thùy thủ chi vô di. Biện ư bát hoàn, trạch ư chư vật,

phi thư phi súc, vô thị vô phi. Thì ngộ tịnh viên chân tâm, vọng vi sắc không,

cập văn kiến nhĩ.  Tức ngộ vọng vi, thượng nghi hỗn lạm.  Cố hựu phá tự nhiên
nhân duyên,  kì kiến kiếnchi phi kiến,  hợp biệt nghiệp đồng phân,
chỉ kiến vọng chi sở sanh. thả dĩ nhất nhân lệ đa nhân, dĩ nhất quốc lệ chư quốc, tổng hiển khí giới căn thân,  đồng nhất vọng nhĩ. tự thiển nhi thâm, tự
hiệp nhi quảng, tuy đaphương hiển vọng, nhi sở hiển vi chân. cố hựu cử âm

nhập xử [05] giới, quảng cập thất đại, dunghội nhập ư như lai tàng tính. sử ngộ
vật ngã đồng căn, thị phi nhất thể, vọng vô tự tính, toàn thể tức chân. Phàm thập giới y chánh chi tương, giai tuầnnghiệp phát hiện nhi dĩ. tức ngộ tức chân,

thượng mê tuần phát. cố hựu đáp san hà đại địa chi nan, thâm cùng sanh khởi chi
do. Thí hư không, bất cự chư tương phát huy. Hiển chân diệu giác minh, viên

chiếu pháp giới. nhất đa hỗ ứng, tiểu đại tương dong. tức thể tức dụng, phi tục

phi chân . Chí ư li tức li phi, thị tức phi tức, tắc tang tâm diệu tính, bất thiệp danh [06] ngôn hĩ. Phục dẫn chiếu kínhcuồng tẩu, dụ vọng vô nhân, kết trách đa văn,

khuyến tu vô lậu. thông nhi ngôn chi, giai viên lí dã . Lí giải tuy viên, phi hành
mạc chứng. Cố hựu minh nhị quyết định nghĩa. Sơ thẩm nhân địa phát tâm,

phục đoạn vô minh, vi tu hành chi yếu.  thứ thẩm phiền
não căn bổn,  ý trạch viên căn, vi phát hành chi do. Ư thị định lục căn ưu liệt, lệnh
nhất môn thâm nhập.  Kích chung nghiệm thường, oản cân kì kết. Trần nhị thập

ngũ thánh sởchứng pháp môn, sắc tuyển nhĩ căn, vi sơ tâm phương tiện.

Nhi hựu giáo dĩ nhiếp tâm quỹ tắc, an [07] lập đạo tràng. Toại văn tứ trọng

luật nghi, đính quang thần chú. Thông nhi ngôn chi, giai viên hành dã. Nãi chí

do tam tăng tiến, thành tựu ngũ thập ngũ vị chân bồ đề lộ. Tuy đàm chứng vị, vị
tận hành nhân. Hạ nhi giới nghiệp tập ư thất thú tình tưởng, phòng thiện định ư

ngũ âm ma tà, vô phi hành môn chi sự. Tất kì ư viên mãn bồ đề, quy vô sở đắc,

thủy đắc danh vi cứu cánh kiên cố chi chứng dã. Nhiên tắc y cứu cánh kiên cố chi
lí, lập cứu cánh kiên cố chi hạnh; tu cứu cánh kiên cố chi hạnh, chứng cứu cánh

kiên cố chi lí. [08] Lăng Nghiêm giáo chỉ, đại để như thị. thị tri giáo hành lí tam,

tất hiệu Lăng Nghiêm; liễu nghĩa chi thuyết, mạc thử gia hĩ. Khoa kinh giả,

hợp lí hành vi chánh tông. Li chánh tông vi ngũ phân. Nhất kiến đạo, nhị tu đạo,

tam chứng quả, tứ kết kinh, ngũ trợ đạo. Vị kiến đạo nhi hậu tu đạo, tu đạo

nhi hậu chứng quả, thử thường đồ chi tự cố nhĩ. Cứu luận thượng căn tu chứng,
như phát minh tàng tính chi hậu, vị bất lịch tăng kì hoạch pháp thân; thỉnh nhập