CÁC BÀI TUYỆT CÚ trong Quốc Âm Thi Tập (Update: May 16, 2016)

CÁC BÀI TUYỆT CÚ trong Quốc Âm Thi Tập

NGUYỄN TRÃI

Toàn tập gồm 254 bài thơ chữ Nôm, Quốc Âm Thi Tập, quyển 7 trong ỨC TRAI DI TẬP, Nguyên Bản Phước Khê (1868).

                  Các bài TUYỆT CÚ (4 câu 7 chữ) trích Quốc Âm Thi Tập.

Phiên âm:       Nguyễn Đình-Hoà và Lê Văn Đặng
Bản Unicode: Lê Văn Đặng
Số mã trong dấu ngoặc ( ) là số bài trong 254 bài toàn tập 

                                                    XUÂN HOA 春花
(196)   

𣎃夏天俸曵  Ba tháng hạ thiên bóng nắng dài,

秋冬冷了奇和𠄩   Thu đông lạnh lẽo cả hoà hai.
東風限信春旦   Đông phong từ hẹn tin xuân đến,
蔭花拯鮮 Đầm ấm nào hoa chẳng tốt tươi.

HẠ CẢNH 󰍩景

(197)
為埃朱丐杜鵑呌       Vì ai cho cái đỗ quyên kêu,
玊用孕𥿄丙絩       Tay ngọc dùng dằng chỉ biếng thêu.
吏固槐花𢷆俸綠       Lại có hoè hoa chen bóng lục,
式春點惱𢚸饒       Thức xuân một điểm não lòng nhau.

THU NGUYỆT 秋月

(198) 

冬它悶吏郎春           Ðông đà muộn lại sang xuân,

春悶夏吏対吝       Xuân muộn thì hè lại đổi lần.
筭計司務固月           Tính kể tư mùa có nguyệt,
秋謳羅忍𠄩分       Thu âu là nhẫn một hai phần.

TÍCH CẢNH THI 惜景詩 十三首

1 (199) 

侯𢧚坤吏惜傾傾   Hầu nên khôn lại tiếc khuâng khuâng,

秋旦店戈感𢜠  Thu đến đêm qua cảm vả mừng
㗂持檜月  Một tiếng chày đâu đâm cối nguyệt,
寛寛仍戾散  Khoan khoan những lệ ác tan vừng.

2 (200)
 竹群󰔃節勁     Dịp trúc còn khoe tiết cứng,
 𣈙栁㐌𢷀絲𩞝     Rày liễu đã rủ tơ mềm.
樓紅固客扲春  Lầu hồng có khách cầm xuân ở,
 琴玉埃𠱆唯添  Cầm ngọc tay ai dặng dõi thêm.

3 (201)

 𠱆唯边𦖻㗂管弦  Dặng dõi bên tai tiếng quản huyền,
 𢚸春忍動乙坤辰  Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.
 春撑渚易𠄩畨吏  Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,
 𧡊景强添惜少年  Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên.

4 (202)

 惜少年戈限冷  Tiếc thiếu niên qua phiêu hẹn lành,
花花月月𨻫無情  Hoa hoa nguyệt nguyệt luống vô tình.
 边撑女負唭頭泊  Bên xanh nỡ phụ cười đầu bạc,
 頭泊初尼固課撑  Ðầu bạc xưa nay có thuở xanh.

5 (203)

矣几边撑渚負𠊚  Hỡi kẻ bên xanh chớ phụ người,
式春計特𠇍畨鮮  Thức xuân kể được mấy phen tươi.
為秋朱忍頭𢧚泊  Vì thu cho nhẫn đầu nên bạc,
渚易埃它𠀧  Chưa dễ ai đà ba bảy mươi.

6 (204)

𠀧𨻫辱身  Ba bảy mươi nào luống nhọc thân,

特輸㐌别事云云  Ðược thua đã biết sự vân vân.
渚唭䝨浪曵     Chớ cười hiền trước rằng dại,
扲𤒘制店惜春  Cầm đuốc chơi đêm bởi tiếc xuân.

7 (205)

惜春扲𤒘莽制店  Tiếc xuân cầm đuốc mảng chơi đêm,

仍戾春戈歳索添  Những lệ xuân qua tuổi tác thêm.
拯体外軒絲栁愈  Chẳng thấy ngoài hiên tơ liễu rủ,
畨栁愈畨  Một phen liễu rủ một phen mềm.

8 (206)

栁愈日迻香     Liễu mềm rủ, nhặt đưa hương,

興卞樓踈客浪  Hứng bện lầu thơ, khách ngại rằng.
体景𢚸踈强問曰  Thấy cảnh lòng thơ càng vấn vít,
畨惜景畨傷  Một phen tiếc cảnh, một phen thương.

9 (207).

傷景為因景有情  Thương cảnh vì nhân cảnh hữu tình,
况之𠊚邏景和清  Huống chi người lạ, cảnh hoà thanh.
春𠀧𣎃秋𠀧𣎃  Xuân ba tháng thì thu ba tháng,
花月用𤼵冷  Hoa nguyệt đon dùng mấy phút lành.

10 (208)

乱单暗𠳨客樓紅  Loàn đơn ướm hỏi khách lầu hồng,
傷几冷滝  Ðầm ấm thì thương kẻ lạnh lùng.
外意油群襖𥛭     Ngoài ấy dù còn áo lẻ,
奇𢚸慢答𥙩唏共  Cả lòng mượn đắp lấy hơi cùng.

11 (209)

𠀧春特𠃩𣈜  Ba xuân thì được chín mươi ngày,
生物𢚸𡗶拯私     Sinh vật lòng trời chẳng tây.
保東風諧曷𠃣  Rỉ bảo đông phong hời hợt ít,
世情渚惜仍仍台  Thế tình chớ tiếc dửng dưng thay.

12 (210)

楼撑自体客詩人  Lầu xanh từ thấy khách thi nhân,
為景𢚸𠊚惜景春  Vì cảnh lòng người tiếc cảnh xuân.
買責青童信演旦  Mới trách thanh đồng tin diễn đến,
罢徴係主東君     Bởi chưng hệ chúa Ðông quân.

13 (211)

共召令東君  Ðâu đâu cũng chịu lệnh Ðông quân,
准庄春     Nào chốn nào chẳng gió xuân.
况吏園群花竹  Huống lại vườn còn hoa trúc cũ,
搥式邏分     Trỗi thức tốt lạ mười phân.

TÙNG THI 松詩  三首

1 (218)
秋旦𣘃拯邏𨓡  Thu đến cây nào chẳng lạ lùng,
命辣課𠀧冬   Một mình lạt thuở ba đông.
林泉埃浪客  Lâm tuyền ai rặng già làm khách,
才棟梁高乙奇用  Tài đống lương cao ắt cả dùng.

2 (219)

棟梁才固𠇍朋眉  Ðống lương tài có mấy bằng mày,
茹奇隊畨𢶢跬台  Nhà cả đòi phen chống khoẻ thay.
𣑶駢移拯動     Cội rễ bền, dời chẳng động,
雪霜体㐌鄧饒𣈜  Tuyết sương thấy đã đặng nhiều ngày.

3 (220)

雪霜体㐌鄧饒𣈜  Tuyết sương thấy đã đặng nhiều ngày,
固𧆄長生强跬台  Có thuốc trường sinh càng khoẻ thay.
琥珀認買别  Hổ phách phục linh nhìn mới biết,
󰀒 群底𦔳民尼     Dành còn để trợ dân này.

TRÚC THI 竹詩 三首

1 (221)
花栁朝春拱有情  Hoa liễu chiều xuân cũng hữu tình,
於眉為摆節眉清  Ưa mi vì bởi tiết mi thanh.
㐌曽固㗂工代女  Ðã từng có tiếng trong đời nữa,
君子埃拯𠻵名     Quân tử ai chẳng mảng danh.

2 (222)

名君子㗂饒𣈜     Danh quân tử tiếng nhiều ngày,
保客知音買别咍  Bảo khách tri âm mới biết hay.
况吏仍仍生変俗  Huống lại nhưng nhưng sinh biến tục,
丈夫節勁恪𠊚台  Trượng phu tiết cứng khác người thay.

3 (223)

丈夫節勁恪𠊚台  Trượng phu tiết cứng khác người thay,
養愈𡗶固意為     Dưỡng dỗ trời có ý vay.
徐課化𧎓强邏女  Từ thuở hóa rồng càng lạ nữa,
主春𡄎强初台     Chúa xuân ngẫm càng xưa thay.

MAI THI 梅詩 三首

1 (224) 
春旦󰒥拯鮮  Xuân đến nào hoa chẳng tốt tươi,
眉為節瀝欣𠊚  Ưa mi vì tiết sạch hơn người.
閣東乙㐌曽客  Gác Ðông ắt đã từng làm khách,
呵仍仙結伴制  Há những Bô tiên kết bạn chơi.

2 (225)

仙結㐌閉秋迡  Tiên Bô kết đã bấy thu chầy,
吟𠮾朋覔重台    Ngẫm ngọt nhường bằng mếch trọng thay.
吏固梗外意󰀧   Lại có một cành ngoài ấy lẻ,
俸踈󰀀渃動𠊚為  Bóng thưa ánh nước động người vay.

3 (226)
俸踈󰀀渃動𠊚為  Bóng thưa ánh nước động người vay,
迻香月咍     Lịm đưa hương một nguyệt hay.
况吏榜春初占特  Huống lại bảng xuân sơ chiếm được,
𨎆三友拯朋眉     So tam hữu chẳng bằng mày.

MẪU ÐƠN HOA 牡花

(233)
𪛿身和吏𢀨     Một thân hoà tốt lại sang,
富貴謳拯劒海棠  Phú quý âu chẳng kém hải đường.
來朗𢚸疎吟渚堵  Lai láng lòng thơ ngâm chưa đủ,
外娘璇玉篆群香   Ngoài nương tuyền ngọc triện còn hương.

HOÀNG TINH 黄精

(234)
坦餘養特㯲黄精  Ðất dư nuôi được khóm hoàng tinh,
方冷底養命     Cấu phương lành để dưỡng mình.

埃浪󰁡柴拯𨇜𧆄  Ai rặng túi thầy chăng đủ thuốc,

咍園㐌固味長生  Hay vườn đã có vị trường sinh.

THIÊN TUẾ THỤ千歲樹

(235)
核綠院院俸綠印 Cây lục vờn vờn bóng lục in,
春饒歳㐌計餘𠦳  Xuân nhiều tuổi đã kể dư ngàn.
㝵㝵㐌固仙伴  Ngày ngày đã có tiên làm bạn,
迻束仙來拯沛嗔  Ðưa thuốc tiên lai chẳng phải xin.

BA TIÊU 

(236)
自変唏春吏添  Từ bén hơi xuân tốt lại thêm,
苔蓬邏牟偷店     Ðầy buồng lạ màu thâu đêm.
情書幅封群謹  Tình thư một bức phong còn kín,
尼强𩦓     Gió nơi đâu gượng mở xem.

MỘC CẬN木槿

(237)
󰀀渃花印朶紅  Ánh nước hoa in một đoá hồng,
挼洳拯変孛羅𢚸  Vần nhơ chẳng bén, bụt là lòng.
朝埋朝歆     Chiều mai nở, chiều hôm rụng,
事邏朱咍絶色空  Sự lạ cho hay tuyệt sắc không.

GIÁ 

(238)
院春燶初唯  Viện xuân đầm ấm nắng sơ soi,
襖細凶凶課黙催  Áo tế hung hung thuở mặc thôi.
咹渃箕埃特趣     Ăn nước kìa ai được thú,
吝曽炪買咍味     Lần từng đốt mới hay mùi.

LÃO DUNG老榕

(239)
尋特林泉准餋     Tìm được lâm truyền chốn dưỡng thân,
畨春細畨春  Một phen xuân tới một phen xuân.
雖它渚固才梁棟  Tuy đà chưa có tài lương đống,
俸奇如群葉旦民  Bóng cả như còn rợp đến dân.

CÚC 

(240)
󰒥拯変氣覃歆  Nào hoa chẳng bén khí đầm hâm,
固𠇍保霜蘂買  Có mấy bầu sương nhị mới đâm.
重九渚秋㐌悶  Trùng cửu chớ hiềm thu đã muộn,
朱咍秋悶節强𦹳  Cho hay thu muộn tiết càng thơm.

MỘC HOA木花

(241)
𡗶生物愠朋㝵     Trời sinh vật vẫn bằng người,
裊特󰉼少鮮  Nếu được thơm tho thiếu tốt tươi.
乙固咍隊所分     Ít có hay đòi thuở phận,
拯腰渚女之唭  Chẳng yêu thì chớ nỡ chi cười.

MẠT LỢI HOA 花

(242)
枚𣘈変粉移移     Mai son bén phấn hây hây,
居月迻春月咍    Ðêm nguyệt đưa xuân một nguyệt hay.
几紅顏時泊分  Mấy kẻ hồng nhan thời bạc phận,
紅顏箕渚忌命台  Hồng nhan kia chớ cậy mình hay.

LIÊN HOA花

(243)
淋洳拯変和清  Lầm nhơ chẳng bén tốt hoà thanh,
君子堪困特所名  Quân tử kham khuôn được thửa danh.
迻香店月浄     Gió đưa hương đêm nguyệt tĩnh,
貞𧵑固埃争     Trinh làm của có ai tranh.

HOÈ 槐

(244)

冷乃乃𣘓槐槞  Mộng lành nẩy nẩy bởi hoè trồng,

𤼵春戈𤼵  Một phút xuân qua một phút trông,
固課𣈜夏張傘綠  Có thuở ngày hè giương tán lục,
屯屯俸葉三公  Ðùn đùn bóng rợp cửa tam công.

CAM ÐƯỜNG 甘棠

(245)
体俸甘棠汝召公  Thấy bóng cam đường nhớ Thiệu Công,
坦餘移特伴共椿  Ðất dư dời được bạn cùng thông.
筆踈㐌劄香群変  Bút thơ đã chép hương còn bén,
吟議埃拯動𢚸  Ngâm ngợi nào ai chẳng động lòng.

TRƯỜNG AN HOA 長安󰒥

(246)
意拯西施太眞  Ấy chẳng Tây Thi thì Thái Chân,
𡗶朱邏分     Trời cho tốt lạ mười phân.
𣈜迡㸃㐌丰裙堵  Ngày chầy điểm đã phong quần đỏ,
焒𦊛務式春     Rỡ tư mùa một thức xuân.

DƯƠNG 楊

(247)
占特韶光𠃩     Chiếm được thiều quang chín mươi,
移移󰒥和鮮   Dầy dầy hoa nở tốt hoà tươi.
東風固意持女  Ðông phong có ý bù trừ nữa,
發春羅動𠊚  Một phút xuân là một động người.

ÐÀO HOA THI  桃花詩六首

1 (227)
𪛿朶桃花窖鮮      Một đóa đào hoa khéo tốt tươi
隔春𠽊𠽊体春唭   Cách xuân mơn mởn thấy xuân cười
東風乙固情咍女   Ðông phong ắt có tình hay nữa
建羨味香易動𠊚   Kín tiễn mùi hương dễ động người

2 (228)   

動𠊚花窖𤇚精神   Ðộng người hoa khéo tỏ tinh thần
𠃣𣘓為󰒥𠃣𣘓春   Ít bởi vì hoa ít bởi xuân   
使𪀄撑停祝磊   Rỉ sứ chim xanh đừng chuốc lối
持㐌固氣洪    Bù trì đã có khí Hồng Quân     
    
3 (229)
氣洪矣舎栽戈      Khí Hồng Quân hãy xá tài qua
渚負春尼渚負花   Chớ phụ xuân này chớ phụ hoa
花固意春固意   Hoa có ý thì xuân có ý
共𪛿氣陽和   Ðâu đâu cũng một khí dương hoà

4 (230)

氣陽和可固埃  Khí dương hoà há có tư ai                       
能𪛿󰒥尼忍每類   Năng một hoa này nhẫn mọi loài
筭計㐱群𠀧𣎃女   Tính kể chỉn còn ba tháng nữa 
及春馬底𦟐桃派   Kịp xuân mựa để má đào phai

5 (231)

𦟐桃派歇𣘓春戈   Má đào phai hết bởi xuân qua
裊吏連𨻫花  Nẻo lại đam thì liền luống hoa 
宴所瑤池它固限   Yến sở Dao Trì đà có hẹn            
渚朱方朔旦鄰羅   Chớ cho Phương Sóc đến lân la

6 (232)  

方朔鄰羅㐌許機   Phương Sóc lân la đã hở cơ         
𠀧畨特呵情期   Ba phen trộm được há tình cờ
固埃厭𠳨仙王母   Có ai ướm hỏi Tây Vương mẫu
信可信疑可疑   Tín khá tin thì ngờ khá ngờ